काठमाडौं । अन्तर्र्रािष्ट्रय श्रम संगठन (आईएलओ)ले विश्वभर फैलिरहेको कोरोना भाइरस संक्रमण (कोभिड–१९)का कारण खाडी मुलुकमा मात्रै ५० लाख जनाको रोजगारी संकटमा पर्ने बताएको छ । आईएलओको अनुमानमा संसारभर १ अर्ब ९५ करोड व्यक्ति प्रभावित हुनेछन् । एसिया तथा प्यासिफिक क्षेत्र कोरोनाको मारमा झन् बढी पर्ने देखिएको छ ।
आईएलओको पछिल्लो दाबीलाई मान्ने हो भने एसिया तथा प्यासिफिक क्षेत्रका १ अर्ब २५ करोड मानिसमा रोजगारी संकट हुनेछ । यी आँकलनअनुसार नेपाल रोजगारी संकटको दोहोरो मारमा पर्दै छ । खाडी मुलुकमा हुने रोजगार कटौतीले नेपाली अर्थतन्त्रमा गम्भीर धक्का लाग्नेछ ।
लकडाउन अवधिकै कुरा गर्ने हो भने खाडी राष्ट्र र मलेसियाबाट नेपाल फर्किन चाहनेको संख्या निरन्तर बढ्दो छ । अहिले ती देशमा हरेक दिन रोजगारी कटौती भइरहेको छ । सरकारी तथ्यांकअनुसार तत्काल नेपाल फर्किन चाहनेहरूमा भिसा अवधि गुजारेका र कामको करार सकिएका मात्र छैनन्, पछिल्ला दिनमा कम्पनीबाट रोजगार गुमाएकाहरूको संख्या पनि निकै बढिरहेको छ । अझ केही देशका कम्पनीले कामदारलाई बेतलबी बिदामा राखेका छन् ।
वैदेशिक रोजगार बोर्डका कार्यकारी निर्देशक राजनप्रसाद श्रेष्ठले वैदेशिक रोजगारीका लागि श्रम स्वीकृति लिएर विभिन्न सातवटा खाडी मुलुक पुगेका १३ लाख ४८ हजारमध्ये करिब ४ लाख ७ हजार जना अहिले नै नेपाल फर्किने पर्खाइमा रहेको बताए ।
बोर्डले खाडी मुलुक तथा मलेसियाका कूटनीतिक नियोगसँगको समन्वयमा गरेको अध्ययनले करिब २ लाख ८० हजार नेपाली कामदारले रोजगारी गुमाउँदै छन् । १ लाख २७ हजारभन्दा बढी करार अवधि सकिएका, भिसा म्याद गुजारेका तथा आममाफी पाएकाहरू छन् । उनीहरू तत्काल नेपाल फर्किन चाहन्छन् । अहिले उनीहरू नेपाल सरकारको मुख ताकेर बसेका छन् । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले खाडी राष्ट्रलगायत विभिन्न देशमा अलपत्र परेका कामदारलाई जतिसक्दो छिटो स्वदेश फर्काउन सरकारले सक्रियता दिएको बताए पनि सबै प्रक्रिया मिलाएर विमानमा ल्याउन अझै केही समय लाग्ने बताएका छन् । बोर्डका निर्देशक श्रेष्ठका अनुसार भिसा म्याद र करार अवधि सकिएका एवं आममाफी पाएकाहरू तत्काल स्वदेश फर्किन चाहिरहेका छन् ।राजधनी र्दैनिक बाट
